ŞİİR BİLGİSİ
|
Ø Şiirin Yapısı ve Öğeleri
|
1. Şiirin iç yapısı (Konu,tema,bakış açısı)
|
2. Şiirin dış yapısı(Nazım birimi,ölçü ve kafiye)
|
SORULAR
“Dinle sana bir nasihat edeyim
Hatırdan gönülden geçici olma
Yiğidin başına bir iş gelirse
Onu yad ellere açıcı olma”
(Karacaoğlan)
( 1. 2. ve 3. soruları yukarıdaki şiire göre cevaplayınız.)
1.Yukarıdaki dörtlük,konusuna göre hangi şiir çeşidine girer?
A)Epik B)Lirik C)Pastoral D)Didaktik
2. Şair özellikle neyi öğütlemektedir?
A) Herkesle iyi geçinmeyi
B) Birinin sırrını saklamayı
C) Düşüncelere saygılı olmayı
D) İnsanları kırmamayı onları üzmemeyi
3. Yukarıdaki şiirin uyak düzeni ve hece ölçüsü için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) 11’li hece ölçüsü / tam uyak
B) 10’lu hece ölçüsü / yarım uyak
C) 11’li hece ölçüsü / yarım uyak
D) 12’li hece ölçüsü / zengin uyak
KİMSESİZLİK
Gözlerimde parıltısı bakır bir tasın,
Kulaklarım komşuların ayak sesinde;
Varsın gene bir yudum su veren olmasın,
Baş ucumda biri bana, “su yok” desin de!
(Kemalettin Kamu)
(4.ve 5. soruyu yukarıdaki dörtlüğe göre cevaplayınız.)
4.Şair için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A)Öfkeli B)Neşeli C)Yalnız D)Kırgın
5.Dörtlüğün uyak düzenini ve uyak çeşidini tam olarak gösteren aşağıdakilerden hangisidir?
A)a-b-a-b/zengin uyak B) a-b-a-b/yarım uyak
C) a-b-c-b/tam uyak D)a-a-b-b/cinaslı uyak
6. “Gözümde bir damla su deniz olup taşıyor,
Çöllerde kalmış gibi yanıyor,yanıyorum.
Bütün gemicilerin ruhu bende yaşıyor.
Başımdaki gökleri bir deniz sanıyorum.”
Yukarıdaki dörtlüğün teması nedir?
A)Yalnızlık B)Pişmanlık C)Özlem D)Mutluluk
“Karlı dağların başında,
Salkım salkım olan bulut...
Saçın çözüp benim için,
Yaşın yaşın ağlar mısın?
7.Yukarıdaki dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)8’li hece ölçüsü ile yazılmıştır. B)Kişileştirme vardır.
C)Sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır. D)Şair,buluttan şikâyetçidir.
8. “Gönlümde çökerken ağır uyku sisleri
Çiçekliyor duvarı ocağın akisleri”
Yukarıdaki dizelerdeki uyak türü aşağıdakilerden hangisidir?
A)Tam uyak B)Yarım uyak C)Zengin uyak D)Cinaslı uyak
Mecliste arif ol kelâmı dinle
El iki söylerse sen birin söyle
Elinden geldikçe sen iylik eyle
Hatıra dokunup yıkıcı olma
( 9. 10. ve 11. soruları yukarıdaki şiire göre cevaplayınız)
9. Bu dörtlükte geçen “El iki söylerse sen birin söyle” dizesiyle asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Çok konuşmak yerine çok iş üretmek gerekir.
B) Çok konuşanlar sevilmez
C)Çok söz yalansız olmaz.
D) Çok dinlemeli az konuşmalı.
10. Şiir işlediği konuya göre ne tür bir şiirdir?
A) Pastoral şiir B) Lirik şiir C) Satirik şiir D) Didaktik şiir
11. Yukarıdaki şiirin uyak düzeni ve hece ölçüsü için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
E) 10’lu hece ölçüsü / yarım uyak B) 12’li hece ölçüsü / zengin uyak
B) 11’li hece ölçüsü / yarım uyak D) 11’li hece ölçüsü / tam uyak
12. “Ağır yaralara derman olanlar
Üç günlük dünyada mihman olanlar
Özü sözü doğru insan olanlar
Kondurur mu acep, toz aynasına.”
Dörtlüğün uyak şeması aşağıdakilerden hangisidir?
A)a-b-a-b B)a-a-b-b C)a-a-b-a D)a-a-a-b
13. “Yalnız senin tatlı esen havanda
Milli gururumu sezerim.
Yalnız senin dağında ya ovanda
Başım dik alnım açık gezerim.”
Dörtlük, konusuna göre hangi şiir türüne girer?
A) Pastoral B) Didaktik C) Lirik D) Satirik
14. “Bakıp imreniyorum akınına
Şehrin üstünden geçen bulutların.
Belki gidiyor onlar yakınına
Rüyamızı kuşatan hudutların.”
Dörtlüğün şairi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Özlem duyduğu
B) Kıskanç olduğu
C) Mutlu olduğu
D) Coşkulu olduğu
15. Duymamış, belli iş hayatında bir eş hasretini
Yaşamış taş gibi, toprak gibi, mahrum acıdan
Ne bilir bir kâğıdın canlara can kattığını
Başımız dertte şu her gün geciken postacıdan
Yukarıdaki dörtlüğün şairi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Sevdiğinden ayrıdır.
B)Sevdiklerinden haber beklemektedir.
C)Postacıları sevmemektedir.
D)Postacıların geç kalmasından şikâyetçidir.
16. Sen yoksun,yokluğun yetti canıma
Yalnızlık zehrini kattın kanıma.
Bir ilham perisi gelmez yanıma,
Mısraları dizer dizer dalarım
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Redif kullanılmamıştır.
B)Tam kafiye kullanılmıştır.
C)Kafiye şeması aaab’dir.
D)Hece ölçüsü ile yazılmıştır.
17. Senelerce sana hasret taşıyan,
Bir gönülle kollarına atılsam.
Ben de bir gün kucağında yaşayan,
Bahtiyarlar arasına katılsam.
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B)Kafiye şeması abab’dir.
C)Redif kullanılmamıştır.
D)Tunç kafiye vardır.
18. Yüce yüce tepesinden yol aşan
Gitmez oldu gönlümüzden endişen
Mürüvvetsiz beyden yeğdir dört köşen
Arkam sensin,kal’am sensin,dağlar hey!
Yukarıdaki dörtlüğe göre ,ozan kime güvenmektedir?
A)mürüvvetsiz beye B)kalelere C)dağlara D)ailesine
19. Karlı dağların başında
Salkım salkım olan bulut...
Saçın çözüp benim için
Yaşın yaşın ağlar mısın?
Dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)8’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B)Şair,buluttan şikâyetçidir.
C)Kişileştirme vardır.
D)Yalın ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
20. Besbelli denizden çıkıp
Kıyılar boyunca gitmiştir,
Tuz,katran,ter kokusu
Yüreğini allak bullak etmiştir.
Yukarıdaki dizeler konusuna göre hangi şiir türüne girer?
A)Lirik B)Epik C)Pastoral D)Didaktik
21. “Cumaları, daim,ikindiden sonra
Bekler ölüleri dört gözle pencerem
Onlar,ölülerim dediklerim de kim:
Uzak akrabalar ve hasretim annem.”
Yukarıdaki dörtlüğe hakim olan duygu, aşağıdakilerden hangisidir?
A)Özlem B)Korku C)Umutsuzluk D)Yaşama sevinci